[Drżyjcie, oto bowiem P. zabiera się do tego, co lubi najbardziej – matematyki.]

 

Za każdym razem kiedy postanawiamy Tytanii zmienić karmę zaczyna się długi proces marudzenia: że karma jest za droga (ja), za kiepska (D.), że nasze „mi się wydaje” dotyczące składu mówi, iż będzie dobrze (oboje). Porównujemy ploteczki i doświadczenia innych psiarzy, szukamy opinii w Internecie, pytamy znajomych. W ten sposób Tytania jadła już karmy spod znaku Royal Canin (w okresie szczenięcym), Acana, Taste of the Wild, Purizon, Markus-Mühle i Brit Care. Co ciekawe, mimo sporej rezerwy z jaką D. przyjęła mój wybór tej ostatniej marki, sprawdza się chyba najlepiej. Sierść ładnie błyszczy, Tytania przy niej nie wybrzydza, skład w miarę się broni, nie pojawia się łupież, produkt końcowy zbierany podczas spacerów do woreczka ma wzorową konstystencję, a przy tym jest w miarę tania.

Przy jednej z kolejnych naszych dyskusji na temat kolejnego worka karmy pojawił się luźny pomysł, żeby jakoś ugryźć temat „Suche karmy dla psów” bardziej przekrojowo. Stwierdziłem wtedy, że można podejść do sprawy od strony matematycznej. Sięgnąłem po kilka narzędzi (skrypty do ściągania danych z Internetu, bazę danych i środowisko do obliczeń statystycznych i wizualizacji), wbiłem się w stronę sklepu Zooplus, wyciągnąłem dane i w efekcie powstał poniższy tekst.

Uwagi wstępne

Zooplus jako źródło danych wybrałem z kilku powodów. Po pierwsze, mają dość sporo informacji na temat sprzedawanych produktów, do tego przeważnie poprawnych. Po drugie, mają dość szeroki asortyment (choć nie ma co udawać, że kompletny – ot, aktualne jadło Tytanii tam nie figuruje). Po trzecie, jest generalnie dobrym sklepem, z którego sami nierzadko korzystamy.

Kolejną rzeczą, którą na wstępie chciałbym zaznaczyć jest to, że wszelkie porównania porcji zrobiłem pod kątem Tytanii w jej aktualnej kondyncji i (znikomej ze względu na cieczkę w połączeniu z moją kontuzją) aktywności. Zatem prowadzone w niniejszym artykule rozważania biorą pod uwagę dorosłego psa, ważącego niemal 25 kg, bez chorób, może z nieco delikatniejszym żołądkiem, niż niektóre inne psy, ale nic wykraczającego ponad zwykłe przewrażliwienie właścicieli. Wydaje mi się, że było to konieczne, żeby zachować jako taką przejrzystość tekstu. Skalowanie wszystkich danych przez różne rozmiary, grupy wiekowe i przypadłości psów zwielokrotniłoby wielowymiarowość danych. Można, oczywiście, z tego wywnioskować, że tekst ten będzie tym mniej interesujący im pies osoby czytającej różni się od Tytanii, tym niemniej wydaje mi się, iż głównym celem jest pokazanie pewnych zależności wśród produktów na rynku i ocenienie sensowności ofert poszczególnych firm.

Ostatnia uwaga dotyczy wielkość opakowań. Większość znanych mi psiarzy (których psy nie są na diecie BARF) kupuje karmę na worki – wybór jest prosty, bo ekonomiczny. Tutaj naturalnie pojawia się problem, bo jak porównać cenowo produkt A oferowany w opakowania 2kg i B w 18kg? Nie sposób, w związku z czym porównania cenowe są dla karm oferowanych w dużych workach – minimum 10kg. Starałem się też zignorować oferty promocyjne z uwagi na ich tymczasowy charakter.

Cena karmy

Wśród karm suchych utarł się podział na kilka segmentów: marketówki, karmy nieco lepsze i nieco droższe oraz premium. Czy faktycznie – patrząc na ceny produktów – zauważymy rozkład odpowiadający tej klasyfikacji? Można by się spodziewać, że jeśli rozrzucimy karmy po cenach i zliczymy ich ilości, powinny pojawić się trzy punkty skupienia. Spójrzmy:

Na razie, jak widać, nic takiego się nie pojawia, jednak powyższy wykres bierze pod uwagę wszystkie produkty w ofercie sklepu. Spójrzmy więc na te bardziej porównywalne karmy, czyli sprzedawane w dużych opakowaniach:

Widać dwa wybijające się szczyty: największy w okolicach 11-12zł/kg oraz drugi dla tańszych karm w cenie 6-7zł/kg. Jest także lekka zwyżka dla produktów w cenie 17-18zł/kg. Z wykresu wynika, że jest wąska grupa karm naprawdę tanich – to poniżej 5zł/kg. Są to:

Lp.	Nazwa karmy	Cena za 1 kg
1	DogMio Classic	2,78
2	Bosch My Friend karma dla psa	2,99
3	Pitti Boris Aktiv, jagnięcina z ryżem	3,16
4	Dog’s Favorit Okruchy	3,32
5	Chappi, 3 rodzaje mięsa	3,33
6	Chappi, wołowina i drób	3,33
7	Chappi, drób	3,33

Polecam przyjrzeć się powyższym produktom, bo pomijając powszechnie znane Chappi, są dość dziwne. Z drugiej strony jest też kilka produktów o cenie za kilogram przekraczającej 20zł i to przy sprzedaży w dużych opakowaniach:

Lp.	Nazwa karmy	Cena za 1 kg
1	Hill’s Prescription Diet Canine z/d Allergy & Skin Care	24,49
2	Optimanova Adult Sensitive Łosoś & Ziemniaki	23,33
3	Optimanova Adult Digestive Królik & Ziemniaki	23,10
4	Orijen Regional Red	23,07
5	Simpsons Premium 80/20 Fish	22,48
6	Hill’s Prescription Diet Canine Reduced Calorie j/d	22,08
7	Yarrah Bio Sensitive, kurczak z ryżem	21,99
8	Hill’s Prescription Diet Canine Metabolic	21,66
9	Orijen Adult 6 Fish	21,53

Jak widać, mamy tu zarówno karmy weterynaryjne Hill’sa, Orijena jak i mniej znane w środowisku psiarskim produkty spod znaku Simpsons Premium, Optimanova oraz Yarrah Bio. Ta ostatnia firma wzbudziła moje zaskoczenie, bo karmy ze składem rozpoczynającym się od zboża z reguły nie są drogie, sprawdziłem więc, że mogą się poszczycić m.in. certyfikatami żywności organicznej – holenderskim , francuskim, szwedzkim i norweskim.

Czy rzeczywiście powyższe zestawienia i kwoty odzwierciedlają prawdziwie pojęcie najtańszy lub najdroższy na rynku? Przyjmijmy, że producent wie, jak dawkować to, co sprzedaje i określone przez niego porcje faktycznie pokrywają zapotrzebowanie psa na składniki pokarmowe i energię. Gdy o tym myślimy, od razu nasuwa się pytanie o wagę dziennej porcji.

Rozrzut jest dość spory. Najmniejszą porcję rekomenduje Josera – Josera SensiPlus Adult Sensitive – 200g. Zaraz za nią jest Acana Pacifica – jedyne 210g. Z kolei największa rekomendowana porcja to Yarrah Bio Vegetarian i Yarrah Bio Sensitive, kurczak z ryżem. O ile ta pierwsza pozycja może budzić wiele wątpliwości (karma wegetariańska dla psa?), to ta druga jest karmą bazującą na mięsie. W obu przypadkach zalecane dzienne dawkowanie karmy wynosi aż 410g, a więc przeszło dwukrotnie więcej niż w przypadku Josery. Tuż za nimi znajduje się produkt marki Pitti Boris, również wegetariański. Osobom, które mogłyby uznać, że tak potężne porcje są anomalią na rynku (za którą odpowiadają producenci karm wegetariańskich), mogę z kolei wskazać, że porcje na poziomie 370g (ponad 175% masy porcji Acany!) ma m.in. Purina i Royal Canin. Rozrzut więc jest dość spory. Dokładny histogram prezentuje się następująco:

Przykładów na porcje ekstremalnie małe i duże nie jest zbyt wiele, mimo to wciąż widać pewną ciągłość. Zaznaczona na osi wartość 300g (dwa najwyższe słupki to 290-299 i 300-309) jest równa 1,2% masy mojego modelowego psa. Niektórzy producenci karm zamiast podawać rozpiski z dawkowaniem, mówią wprost, że należy podawać porcje wielkości 1,2% masy zwierzęcia (naturalnie jako punkt wyjściowy) – np. Lupo Natural.

Jeśli przemnożymy cenę za kilogram przez masę jednej porcji otrzymamy cenę dziennego posiłku psa. Wydaje się, że jest to metryka dużo istotniejsza, niż cena za kilogram, która jest brana najczęściej pod uwagę przy zakupach:

Rzućmy też okiem jak się ma do siebie cena produktu za kilogram do ceny porcji:

Dużo ciekawszy z tych dwóch wydaje się wykres po prawej: widać na nim, że patrząc całościowo, cena za kilogram maleje w miarę jak rośnie rekomendowana porcja – tego byśmy się spodziewali. Trend ten jednak nie jest bardzo silny. Jednocześnie tych kilka produktów, które są najdroższe, porcje mają co najmniej przeciętnej wielkości. Widać wyraźnie, że rozrzut jest bardzo duży – można znaleźć sporo karm w każdej ćwiartce wykresu. Wykres po lewej z kolei pokazuje dość silną relację między ceną kilgorama i ceną porcji – nie jest to dziwne skoro większość rekomendowanych porcji miała podobny rozmiar. Dość ciekawe jest natomiast, że jest kilka produktów odstających znacząco od linii „skupienia”. Rzućmy więc jeszcze okiem na pewne przypadki szczególne:

1. Najdroższa cena kilograma karmy wśród oferowanych produktów to Lily’s Kitchen Breakfast Crunch – 43,62PLN/kg. Na pewno w dużym stopniu wynika to z faktu, że nie ma w ofercie opakowań większych niż małe. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku pozostałych najdroższych produktów w ofercie Zooplusa.
2. Najtańsze karmy w przeliczeniu na kilogram są jednocześnie najtańsze w przeliczeniu na porcję. Wyjątkiem jest Pitti Boris Aktiv, który nie ma podanego dawkowania. Można tę informację również odczytać z wykresu po lewej – produkty mające najniższą wartość na jednej osi, mają też najniższą wartość na drugiej osi.
3. Ograniczając się do karm, które mógłbym hipotetycznie w tej chwili wybrać dla Tytanii, największa anomalią na minus jest Yarrah Bio Sensitive, kurczak z ryżem – nie jest to dziwne, skoro jednocześnie był to jeden z najdroższych produktów i rekomendujący najdroższe porcje. Drugim w kolejności tak zaskakującym na niekorzyść produktem jest Yarrah Bio Vegetarian.
4. Na 179 produktów oferowanych w dużych paczkach, Acana Wild Prairie cechuje się największą różnicą między pozycją na liście najdroższych produktów po cenie kilograma i porcji – 26 i 84 odpowiednio. Z kolei Acana Pacifica i Acana Grasslands to produkty najdalej położone od zaznaczonej na wykresie po lewej linii, która reprezentuje abstrakcyjne uśrednienie rynkowe relacji ceny porcji do ceny kilograma. Innymi słowy w ofercie Acany znajdziemy produkty, które mimo wcale nie niskiej cenie kilograma, są nie przystająco do konkurencji oszczędne przy wyliczeniu ceny porcji. Warto podkreślić, że nie cała oferta tej firmy wyróżnia się tak jednoznacznie: Acana Ranchlands jest w czołówce cenowej w obu kategoriach. Inne produkty które się wybijają na plus to Exclusion, jeleń z ziemniakami.

Wspomniane powyżej produkty:

Karma	Cena porcji	Cena kg	Lp. po cenie porcji	# po PLN/kg
Acana Wild Prairie	3,60	16,92	84	26
Acana Pacifica karma dla psa	4,04	19,22	60	9
Acana Grasslands	4,13	19,22	57	8
Exclusion, jeleń z ziemniakami	3,96	17,99	66	20
Yarrah Bio z kurczakiem i zbożami	5,02	14,33	22	54
Yarrah Bio Sensitive, kurczak z ryżem	9,02	21,99	1	5
Acana Ranchlands	6,25	19,22	7	10
Optimanova Adult Sensitive Łosoś & Ziemniaki	7,35	23,33	2	1

 

Białko

Skład analityczny karmy jest, patrząc na oferowane przez Zooplusa dane na stronie, dużo bardziej regularny i w pewnym sensie prostszy w analizie. Nie ukrywam, że szukając żywności dla Tytanii często jednym z głównych kryteriów była procentowa zawartość białka – staraliśmy się ją dostosować do potrzeb energetycznych psa w danym okresie. Co ciekawe, nasza percepcja nt. tego ile to jest dużo, a ile to jest przeciętnie dużo białka była podyktowana głównie jego zawartością w innych produktach. Tak więc skoro na n produktów większość nie zawierała białka w ilości przekraczającej, powiedzmy, 27%, to karma przekraczające tę wartość automatycznie traktowaliśmy, jako produkty bogate w białko, dobre w okresie intensywnego biegania na długich dystansach.

Poniższe rachunki biorą pod uwagę wilgotność tam, gdzie była ona podana; w pozostałych przypadkach wykorzystałem wartość średnią, czyli 9.34%. Zawartość procentowa białka w produkcie jest w przeliczeniu na suchą masę karmy.

Spójrzmy, jak dane się kształtują w oferowanej puli produktów – ponownie będzie to spojrzenie z punktu widzenia konkretnego psa i z uwagi na porównywalność cen tylko produktów w dużych opakowaniach.

Można dość łatwo zauważyć kilka ciekawych rzeczy. Po pierwsze, o ile lewa strona obu histogramów po prawej wygląda podobnie, ich prawa strona się znacząco różni – grupa produktów o bardzo wysokiej, a więc kuszącej z etykiety, ilości białka nie jest tak znacząco oderwana od reszty. Są to produkty marki Simpsons Premium, Orijen i Purizon:

Karma	%	g
Orijen Adult	34,5%	117 g
Orijen Adult 6 Fish	34,5%	117 g
Orijen Regional Red	34,5%	117 g
Purizon Adult Black Angus dla psa, wołowina z indykiem	35,7%	128,7 g
Purizon Adult dla psa, dziczyzna i królik	35,2%	127,1 g
Purizon Adult dla psa, ryba	34,8%	125,4 g
Simpsons Premium 80/20 Fish	34,5%	118,9 g
Simpsons Premium 80/20 Mixed – Meat & Fish	34,5%	118,9 g

Należy sobie naturalnie postawić pytanie, ile białka powinien dziennie przyjmować pies? Na stronie Amerykańskiej Akademii Nauk znalazłem broszurkę, z której wynika, że dzienne zapotrzebowanie na białko psa o wadze 15kg to 25g. Ekstrapolując to na psa 25kg wychodzi 42g. Przyjmijmy 50g jako minimalną bezpieczną wartość. Poniżej niej tak naprawdę znajdziemy tylko trzy produkty:

Karma	%	g
Exclusion, jeleń z ziemniakami	20,2%	48,4 g
Josera bez zbóż, łosoś z ziemniakami	19,9%	49,5 g
Josera SensiPlus Adult Sensitive	21,8%	48 g

Warto jednak podkreślić, że 50g jest wartością asekuracyjnie zawyżoną – 48g jest prawdopodobnie wartością w miarę w porządku. Oczywiście, jest też druga strona medalu: minimalna wartość białka jest akceptowalna tylko, jeżeli ilość potrzebnych psu aminokswasów jest odpowiednia. Jeżeli ten balans nie jest prawidłowy (bo pies niektóre aminokwasy musi dostać w żywności), minimalna wartość białka jest niewystarczająca. Stąd – przy braku naprawdę szczegółowego składu posiłku – ilość białka znacząco powyżej minimum wydaje się rozsądniejsza. Co więcej, popularne opinie nt. nadmiaru białka w diecie – problemy z nerkami czy hiperaktywność wydają się nie mieć potwierdzenia w rzeczywistości. Poniżej zamieszczam listę produktów najkorzystniejszych cenowo przy kolejnych progach minimum białkowego:

Karma	%	g	Cena porcji	Próg g białka	Wilg. w skł.
DogMio Classic	17,7 %	63,4 g	0,90 zł	60 g	T
Dog’s Favorit Okruchy	19,9 %	81,2 g	1,23 zł	60 g	T
Chappi, 3 rodzaje mięsa	18,1 %	74 g	1,23 zł	60 g	T
Dog’s Favorit Okruchy	19,9 %	81,2 g	1,23 zł	70 g	T
Chappi, 3 rodzaje mięsa	18,1 %	74 g	1,23 zł	70 g	T
Chappi, drób	18,1 %	74 g	1,23 zł	70 g	T
Dog’s Favorit Okruchy	19,9 %	81,2 g	1,23 zł	80 g	T
Beneful Original, wołowina z warzywami	20,9 %	82,8 g	2,04 zł	80 g	T
Royal Canin Club Adult CC	23 %	80 g	2,13 zł	80 g	N
Pitti Boris, krokiety, dieta wegetariańska	20,7 %	92 g	2,80 zł	90 g	N
Royal Canin Selection Croc	23 %	92,5 g	2,96 zł	90 g	N
Forza 10 Medium Maintenance, ryba	22,1 %	91,2 g	3,80 zł	90 g	N
Acana Adult Large Breed	29,9 %	102,3 g	4,30 zł	100 g	T
Purizon Adult dla psa, ryba	34,8 %	125,4 g	4,80 zł	100 g	N
Purizon Adult Black Angus dla psa,wołowina z indykiem	35,7 %	128,7 g	4,80 zł	100 g	N
Purizon Adult Black Angus dla psa, wołowina z indykiem	35,7 %	128,7 g	4,80 zł	110 g	N
Purizon Adult dla psa, jagnięcina z łososiem	33,9 %	122,1 g	4,80 zł	110 g	N
Purizon Adult dla psa, ryba	34,8 %	125,4 g	4,80 zł	110 g	N

Wróćmy jeszcze na chwilę do poczwórnego wykresu na górze, a konkretnie do dwóch wykresów po lewej. Górny wykres pokazuje, jak się rozkładają produkty w „tradycyjnej” analizie: cena za kg i procentowa zawartość białka. Dolny wykres pokazuje analogiczny rozkład, jednak gdy mierzymy je ceną porcji karmy i ilością białka w g. Od razu widać, że wykresy są do siebie niezbyt podobne. Najprostszy wniosek tutaj jest taki, że dobór produktu jedną i drugą metodą może prowadzić do znacząco innych wniosków. Pewne rzeczy jednak widać na obu wykresach wyraźnie: nie ma tanich produktów bogatych w białko (praktycznie pusta lewa górna ćwiartka). Natomiast, karmy naprawdę bogate w białko wcale nie są najdroższe na rynku, nawet jeśli z całą pewnością należą do nietanich. Nie jest z kolei prawidłowa zasada odwrotna: z wysokiej ceny niekoniecznie wynika duża ilość białka w karmie.

Ostatnią rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę jest źródło białka. Białko białku nierówne – weterynarze twierdzą, że psy lepiej sobie radzą z białkiem pochodzenia zwierzęcego. Chyba można im wierzyć. Takiego rozróżnienia jednak w powyższych liczbach się zrobić nie da.

Tłuszcz

Wprawdzie szukając karmy dla Tytanii raczej pomijaliśmy ten parametr w swoich analizach, niemniej jednak także zawartość tłuszczu w poszczególnych karmach można zanalizować w podobny sposób. Jest to druga kluczowa składowa wartości energetycznej psiego jedzenia.  Spójrzmy na analogiczne wykresy:

Wspomniana wcześniej broszura sugeruje, że zapotrzebowanie Tytanii na tłuszcz wynosi około 25g – niemal wszystkie karmy powinny dostarczyć jej dostatecznej ilości tego składnika. Ta garstka produktów o potencjalnie za małej zawartości tłuszczu to:

Lp.	Karma	g
1	Mera Dog Pure, łosoś i ryż	20,15 g
2	Happy Dog Supreme Sensible Toskania	21,75 g
3	Exclusion, jeleń z ziemniakami	22 g
4	Josera SensiPlus Adult Sensitive	24 g
5	Lupo Sensitiv 20/8	24 g
6	DogMio Classic	24,38 g

Odwrotną ciekawostką są karmy z zawartością tłuszczu o wiele przekraczającą psie potrzeby – czemu i czy to dobrze trudno mi określić – zapewne wymagałoby to zgłębienia tematu psiej dietetyki:

Lp.	Karma	g
1	Royal Canin Setter Adult	68,40 g
2	Royal Canin Maxi Digestive Care	57,06 g
3	Simpsons Premium 80/20 Fish	56,34 g
4	Simpsons Premium 80/20 Mixed – Meat & Fish	56,34 g
5	Purizon Adult Black Angus dla psa, wołowina z indykiem	56,10 g
6	Purizon Adult dla psa, jagnięcina z łososiem	56,10 g
7	Purizon Adult dla psa, ryba	56,10 g
8	Orijen Adult	55,44 g
9	Orijen Adult 6 Fish	55,44 g
10	Orijen Regional Red	55,44 g
11	Acana Ranchlands	55,25 g
12	Royal Canin Maxi Adult	54,06 g
13	Belcando Finest Croc	54 g
14	Purina Pro Plan Duo Délice, kurczak z ryżem	53,60 g
15	Purina Pro Plan Duo Délice, wołowina z ryżem	53,60 g
16	Purina Pro Plan Duo Délice, łosoś z ryżem	53,60 g
17	Optimanova Medium Adult Kurczak & Ryż	53,12 g
18	Royal Canin Selection Croc	51,80 g
19	Hill’s Canine Adult Large Breed, kurczak	51,45 g
20	Royal Canin Selection 7	51,10 g
21	Nutro Choice Adult Sensitive, kurczak i ryż	51 g
22	Optimanova Adult Digestive Królik & Ziemniaki	50,40 g
23	Optimanova Adult Sensitive Łosoś & Ziemniaki	50,40 g

Wartość energetyczna

Problemem w porównaniu tego parametru jest mała ilość informacji. Odcedzając produkty, które potencjalnie mógłbym kupić Tytanii (i tym razem nie ograniczając się do tych oferowanych w ekonomicznych opakowaniach), suchych karm z podaną wartością energetyczną na stronie sklepu zostało raptem 41. Zanim zrobimy krótki przegląd tych produktów, sięgnijmy po raz kolejny do wspominanej broszury. Według niej 25kg pies potrzebuje 989 kcal dziennie, jeśli jest niekatywny i 1353 kcal, jeśli jest atkywny. Docelowo Tytania jest gdzieś pomiędzy – ma przyzwoitą dawkę ruchu, ale nie jest wyjątkowo aktywna. Przyjmijmy wartość średnią jako tę, którą chciałbym dostarczyć psu, a więc 1171 kcal dziennie.

Lp.	Karma	kcal/porcję
1	Royal Canin Selection Croc	1331,3 kcal
2	Royal Canin Medium Adult	1230,4 kcal
3	Orijen Adult	1225,8 kcal
4	Orijen Adult 6 Fish	1225,8 kcal
5	Optimanova Adult Mobility Kurczak & Ryż	1191,6 kcal
6	Royal Canin Club Trad	1171,2 kcal

O dziwo jest też grupa produktów nie dostarczających dostatecznej dawki energii, nawet jeśli przyjmiemy, że jego aktywność jest znikoma (poniżej 989 kcal):

Lp.	Karma	kcal/porcję
1	Josera SensiPlus Adult Sensitive	724,2 kcal
2	Acana Pacifica karma dla psa	737,5 kcal
3	Acana Grasslands	758,7 kcal
4	Acana Wild Prairie	770 kcal
5	Acana Dog Chicken & Burbank Potato	784,8 kcal
6	Josera Festival Adult	820,9 kcal
7	Almo Nature Adult Medium, jagnięcina z ryżem	935,6 kcal
8	Almo Nature Adult Medium, kurczak z ryżem	945 kcal
9	Almo Nature Adult Medium, łosoś z ryżem	945 kcal
10	Bosch HPC Soft Kurczak & banan	949,7 kcal
11	Acana Adult Dog	957,6 kcal
12	Almo Nature Adult Large, kurczak z ryżem	958,5 kcal
13	Almo Nature Adult Large, łosoś z ryżem	959,9 kcal
14	Almo Nature Adult Large, jagnięcina z ryżem	972,5 kcal
15	Taste of the Wild Wetlands Canine	986,3 kcal

Szczególnie zastanawiający jest słaby wynik (w tej kategorii naturalnie) produktów spod marki Acana, generalnie cieszących się dobrą opinią.

Mięso

Ostatnią kwestią, której spróbuję się przyjrzeć jest mięso. Zawartość mięsa w karmie jest zawsze gorącym punktem dyskusji na ten temat – nie jest to dziwne, skoro wszystkie źródła jasno mówią, że jest ono najlepszym źródłem białka i najlepszą podstawą wyżywienia psa.

Czym jest mięso? Producenci karm wpisują mnóstwo różnych „mięsnych” pozycji: mięso świeże, mięso suszone, mielone mięso, sproszkowane mięso, mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego, mięso i mięsne produkty, pieczone mięso, dehydratyzowane mięso, mięso i produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego. Do tego dochodzą jeszcze jawnie wymienione podroby (głównie wątróbka), mączka mięsno kostna, mączka mięsna, hydrolizowane białko zwierzęce, hydrolizat mięsa, niskopopiołowa mączka drobiowa. Na potrzeby wyliczeń przyjąłem więc, że:

• mięso ryb, ssaków i ptaków traktuję tak samo;
• hydrolizaty to nie mięso;
• mączka mięsno-kostna to nie mięso;
• mączka mięsna to mięso;
• mięso i produkty pochodzneia zwierzęcego to nie mięso;
• mięso i mięsne produkty to mięso;
• przetworzone (np. pieczone, suszone, mielone) mięso to mięso;
• sproszkowane mięso to mięso;
• podroby to nie mięso.

Rachunki ograniczyłem do karm, które mają podaną procentową zawartość mięsa (można zaryzykować stwierdzenie, że produkty nie podające procentowej zawartości mięsa nie mają się czym chwalić). Ponieważ w składach karm panuje lekki bałagan (każdy producent pisze, co chce) może dojść do pewnych przekłamań. \klasyfikację robiłem przy pomocy skryptu – nie ręcznie – zatem pewne informacje mogły się zagubić, tym niemniej mam nadzieję, że podane dane okażą się interesujące. Wstępne rozpoznanie sytuacji:

Widać wyraźnie małą grupę produktów odstających od reszty – dla porządku wypiszmy je:

Lp.	Karma	% mięsa w składzie
1	Applaws Puppy Large Breed, kurczak	75 %
2	Orijen Adult 6 Fish	74 %
3	Applaws All Breed Senior, kurczak	74 %
4	Applaws Adult Large Breed, kurczak	74 %
5	Applaws Adult Small & Medium Breed, kurczak	74 %
6	Applaws All Breed Adult Lite, kurczak	73 %
7	Simpsons Premium 80/20 Mixed – Meat & Fish	72 %
8	Applaws Adult Small & Medium Breed, kurczak z jagnięciną	71,5 %

Natomiast, warto podkreślić, że powyższe wartości trzeba brać z pewną dozą sceptycyzmu: jeśli chodzi o zawartość różnych form mięsa w karmie, producenci pozwalają sobie na sporą swobodę. Wreszcie różne formy mięsa mają różną wilgotność – ostatecznie do karmy suchej wspomniany składnik trafia w wersji pozbawionej większości wody. Co za tym idzie, ma to różne przełożenie na zawartość mięsa w gotowym produkcie. Tym niemniej powyższe wartości niemal na pewno reprezentują karmy „wysokomięsne”.

Podsumowanie

Na końcu  powyższej „analizy” w mojej głowie plącze się jeszcze więcej pytań, niż na początku całego procesu przeglądu karm. Jak liczona jest zawartość mięsa w karmie – przed przetworzeniem, czy po? Czy „mięso” mięsu równe? Czy i w jakim stopniu przetworzone składniki zachowują swoje wartości odżywcze, w procesie powstawania granulek? Jak dobrze psy trawią białko pozyskane z roślin? Czy wszystkie rasy trawią równie dobrze wszystkie rodzaje żywności? Czemu w składach analitycznych nie rozróżnia się białka roślinnego od zwierzęcego? Ile pies tak naprawdę potrzebuje tłuszczu i od jakiego poziomu nadmiar tłuszczu zaczyna negatywnie przekładać się na zdrowie zwierzęcia? Jak szacować zapotrzebowanie energetyczne i czy faktycznie na samej suchej karmie psu może brakować energii? Co z całą resztą składników odżywczych i analitycznych?

Jak w tej sytuacji dokonać najlepszego wyboru?

 

[Jakolwiek wszystkie linki w niniejszym artykule są linkami afiliacyjnymi, został on przygotowany z najwyższą dbałością o dobro Królowej Nauk – matematyki.]